រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាត់ទុកកុមារជាអ្នកបន្តវេនរបស់ប្រទេសជាតិ ដូចពាក្យស្លោកថា «កុមារជាទំពាំងស្នងឫស្សី» និង «កុមារជាសសរទ្រូងសម្រាប់ប្រទេសជាតិ»

(កណ្ដាល)៖ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាត់ទុកកុមារជាអ្នកបន្តវេនរបស់ប្រទេសជាតិ ដូចពាក្យស្លោកថា «កុមារជាទំពាំងស្នងឫស្សី» និង «កុមារជាសសរទ្រូងសម្រាប់ប្រទេសជាតិ», ព្រមទាំងបានផ្តល់សច្ចាប័នអន្តរជាតិជាច្រើន ជាអាទិ៍ អនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិកុមារ នៅឆ្នាំ១៩៩២, អនុសញ្ញាលេខ១៣៨ ស្តីពីការកម្រិតអាយុអប្បបរមាសម្រាប់ការចូលធ្វើការ នៅឆ្នាំ១៩៩៩, ពិធីសារបន្ថែមស្តីពីការចូលរួមរបស់កុមារ ក្នុងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ និង ពិធីសារស្តីពី ការជួញដូរកុមារ ការធ្វើពេស្យាកម្មកុមារ និង រូបភាពអាសអាភាសកុមារ នៅឆ្នាំ២០០២, អនុសញ្ញា​លេខ​១៨២ ស្តីពីការហាមប្រាម និងសកម្មភាពបន្ទាន់សម្រាប់ការលុបបំបាត់ទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរ​នៃពលកម្មកុមារនៅឆ្នាំ២០០៥ និងអនុសញ្ញាក្រុងឡាអេស្តីពីការការពារកុមារ និង សហប្រតិបត្តិការទាក់ទងនឹងស្មុំកូនអន្តរប្រទេស នៅឆ្នាំ២០០៧ ជាដើម។

ការគូសបញ្ជាក់របស់ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ក្នុងឳកាសដែលសម្ដេចនិងលោកជំទាវបណ្ឌិត ពេជ ចន្ទមុន្នី ហ៊ុនម៉ាណែត អញ្ជើញសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការមជ្ឈមណ្ឌលផ្កាឈូកដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល។

សម្តេចបន្តថា កុមារកម្ពុជានៅតែជួបបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួន ដូចជា អំពើហិង្សាលើកុមារ, ការកេងប្រវ័ញ្ច និង ការជួញដូរកុមារ, ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងសារធាតុញៀន, កុមារបម្លាស់ទី, កុមាររងផលប៉ះពាល់ដោយសារការធ្វើចំណាកស្រុក, កុមារបោះបង់ការសិក្សា,កុមារកង្វះអាហាររូបត្ថម្ភជាដើម។

សម្តេចមហាបវរធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបន្តថា ប្រឈមនឹងបញ្ហាដូចខាងលើនេះ ទាមទារឱ្យក្រសួងស្ថាប័ន អាជ្ញាធរគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ អង្គការសង្គមស៊ីវិល វិស័យឯកជន សហគមន៍ ព្រមទាំងអាណាព្យាបាល រួមគ្នាដោះស្រាយឱ្យបានទាន់ពេលវេលា និង ចំគោលដៅ។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិជាច្រើន ដើម្បីគំាពារ និងលើកកម្ពស់​សុខុមាលភាពកុមារកម្ពុជា។ ជាក់ស្តែង, រាជរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីកុមារ ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ និងដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយជាតិ​ស្តីពីប្រព័ន្ធកិច្ចការពារកុមារ ឆ្នាំ២០១៩-២០២៩ ក្នុងឆ្នាំ២០២០។ ក្នុងនោះ, ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីកុមារបាន និង កំពុងដើរតួនាទីជាយន្តការសម្របសម្រួល និងផ្តល់យោបល់ជូនរាជរដ្ឋាភិបាល លើការងារទាក់ទងនឹងការរស់រានមានជីវិត, ការអភិវឌ្ឍ, ការការពារ, ការលើកកម្ពស់សុខុមាលភាព និងការចូលរួមចំណែករបស់កុមារ។

សម្តេចគូសបញ្ជាក់ទៀបន្ថែមថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយជាតិស្តីពីប្រព័ន្ធកិច្ចការពារកុមារ ឆ្នាំ២០១៩-២០២៩ ជាមួយចក្ខុវិស័យ «ធានាឱ្យកុមារគ្រប់រូបនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទទួលបានសិទ្ធិស្មើៗគ្នា ដូចមានចែងនៅក្នុងអនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិកុមារ និង ពិធីសារបន្ថែម, មានសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត សិទ្ធិទទួលបាននូវការការពារ សិទ្ធិអភិវឌ្ឍ និងសិទ្ធិចូលរួម»។ និង គោលបំណង «ពង្រឹងការអនុវត្តប្រព័ន្ធកិច្ចការពារកុមារមានលក្ខណៈ​គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និង ប្រទាក់ក្រឡាគ្នា ពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ សំដៅឆ្លើយតបទៅនឹងកិច្ចការពារកុមារពីការរំលោភបំពាន និង ការកេងប្រវ័ញ្ចគ្រប់ទម្រង់ ដើម្បីជាឧត្តមប្រយោជន៍របស់កុមារ»។

សម្តេចបានណែនាំក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីកុមារ និង ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវបន្តសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដើម្បីអភិវឌ្ឍច្បាប់ និងលិខិតបទ​ដ្ឋាន​គតិយុត្តិពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការពារកុមារ ឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និង ឆ្លើយតបទៅនឹង​ការ​វិវត្តយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃបច្ចេកវិទ្យា។ ទន្ទឹមនេះ, ត្រូវធ្វើការផ្សព្វ​ផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយ, ទាំងនៅថ្នាក់ជាតិ និង ថ្នាក់ក្រោមជាតិ, សំដៅពង្រឹងការអនុវត្តប្រកបដោយ​សហថាមពលព្រមគ្នា និង មានសង្គតិភាពជាមួយគ្នា ស្របតាមអភិក្រម «ជវភាពនៃប្រព័ន្ធតួអង្គតែមួយ»។ សម្តេចបន្តណែនាំក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជា ដើម្បីកុមារ ត្រូវបន្តសហការជាមួយក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ជំរុញការរៀបចំ និងការអនុវត្តប្រព័ន្ធកិច្ច​ការពារកុមារឱ្យមានលក្ខណៈប្រទាក់ក្រឡាជាពហុវិស័យ ទៅតាមប្រភេទកិច្ចការពារនីមួយៗ នៅគ្រប់រចនាសម្ព័ន្ធពាក់ព័ន្ធនឹងកុមារ តាមរយៈការកំណត់នូវអាទិភាព​នៃកិច្ចការពារតាមលក្ខណៈភូមិសាស្រ្ត, ការកំណត់នូវអាទិភាពនៃកិច្ចការពារតាមវ័យភេទ និងក្រុមគោលដៅ និង ការកំណត់នូវអ្នកទទួលខុសត្រូវនាំមុខ និងអ្នកទទួលខុសត្រូវពាក់ព័ន្ធឱ្យមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ។សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានណែនាំក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីកុមារត្រូវបន្តសហការជាមួយក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ជំរុញការកសាងធនធានមនុស្ស, ទាំងផ្នែកសមត្ថភាពក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ និង ទាំងចំនួននៅគ្រប់រចនាសម្ព័ន្ធពាក់ព័ន្ធសម្រាប់កិច្ចការពារកុមារ, ជាពិសេស នៅតាមឃុំ សង្កាត់ និងភូមិ តាមរយៈការអប់រំ, ការបណ្តុះ​បណ្តាល, ការផ្សព្វផ្សាយ និង ការកៀរគរធនធានពីគ្រប់ប្រភពសម្រាប់គាំទ្រដល់សកម្មភាពខាងលើ និង ទ្រទ្រង់ជីវភាពសកម្មជន។

សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានណែនាំឱ្យក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីកុមារ ត្រូវ​បន្តសហការជាមួយក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ លើកកម្ពស់ការយល់ដឹង និងការផ្លាស់ប្តូរ​ឥរិយាបថសង្គម ក្នុងការប្រព្រឹត្តបែបវិជ្ជមានចំពោះកុមារនៅគ្រប់ទីកន្លែងតាមរយៈ ការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងរបស់ប្រជាជនទូទៅ និង ក្រុមគោលដៅ អំពីការទប់ស្កាត់ភាពងាយរងគ្រោះរបស់កុមារ និង វិធីសាស្រ្តសម្រាប់ដោះស្រាយ និងទប់ស្កាត់ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។

សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ណែនាំក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីកុមារ និងក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវបន្តរួមគ្នាផ្តល់កិច្ចការពារកុមារឱ្យសមស្របតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង តាមរយៈការកាត់បន្ថយបញ្ហាប្រឈមជាអាទិភាពរបស់កុមារ ដូចជាការធ្វើ​ពលកម្មធ្ងន់ធ្ងរ ចំណាកស្រុក គ្រឿងញៀន ភាពអនាថា ពិការភាព អំពើហិង្សា ការ​ជួញ​ដូរ និង ទំនាស់ និង ការអនុវត្តកិច្ចការពារជាប្រព័ន្ធ៕